Bất kỳ một phương tiện di chuyển nào cũng cần phải có hệ thống phanh để điều chỉnh giảm tốc độ hay dừng lại mỗi khi cần thiết và phanh đĩa là một bộ phận không quá xa lạ đối với người điều khiển các phương tiện này trong đó có xe ô tô. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về nguyên lý hoạt động của đĩa phanh ô tô qua những chia sẻ dưới đây nhé!
Cấu tạo của hệ thống phanh đĩa
Cấu tạo của hệ thống phanh đĩa ô tô
Phanh đĩa ô tô gồm các bộ phận cơ bản: ngàm phanh, đĩa phanh, má phanh và piston.
1. Ngàm phanh (Caliper)
2. Đĩa phanh (Roto)
Đĩa phanh ô tô được gắn lên cụm moay ơ bánh xe trực tiếp. Đĩa phanh được xẻ rãnh hoặc đục lỗ nhằm tăng khả năng tản nhiệt (giúp làm giảm tối đa khả năng mài mòn của của đĩa phanh).
Thường được làm từ vật liệu có độ bền cao, có khả năng chịu lực tốt nên đĩa phanh thường rất ít bị hư hỏng. Trong trường hợp má phanh không đạt tiêu chuẩn hoặc quá mòn sẽ làm đĩa phanh bị cào xước. Nếu chịu tác động của một lực lớn (tai nạn,..) có thể khiến đĩa phanh bị nứt vỡ hoặc cong vênh.
3. Má phanh (Brake pads)
Là một khối thống nhất, hệ thống má phanh gồm có 2 má phanh kẹp 2 bên mặt của đĩa phanh và khi nhấn phanh sẽ kẹp chặt lấy đĩa phanh.
Má phanh có thể được chế tạo từ hợp kim, gốm, kevlar,.. Trên má phanh có xẻ rãnh giúp thoát bụi, thoát nhiệt trong quá trình làm việc.
4. Piston
Piston dầu được sử dụng cho phanh đĩa để truyền lực cho má phanh. Má phanh bị ép vào đĩa phanh khi piston hoạt động giúp xe dừng lại.
Bên cạnh các bộ phận trên, hệ thống phanh đĩa còn có các bộ phận khác như bộ lọc khí (air filter), lò xo (spring),...
Nguyên lý hoạt động của phanh đĩa ô tô
Nguyên lý hoạt động của hệ thống phanh đĩa
Khi lái xe đạp vào bàn đạp phanh sẽ làm áp suất dầu trong xi lanh và các đường ống của bánh xe tăng, đẩy tấm má phanh và piston ép vào đĩa phanh tạo lực ma sát làm cho moay ơ bánh xe và đĩa phanh giảm tốc độ quay dần dần hoặc dừng lại.
Khi chân lái xe rời khỏi bàn đạp phanh, lúc này áp suất trong hệ thống dầu phanh sẽ giảm nhanh, má phanh và piston rời khỏi đĩa phanh nhờ sự biến dạng của vòng đệm kín dầu của piston.
Ưu và nhược điểm của phanh đĩa ô tô
1. Ưu điểm
- Phanh đĩa có độ chính xác cao.
- Tiến trình phanh ngắn diễn ra chưa đến 0.5 giây (dầu bị ép vào piston khi lực nhấn phanh truyền đến khay dầu và piston trực tiếp ép hai má phanh vào đĩa phanh). Do vậy, khả năng dừng xe diễn ra rất nhanh chóng và dường như không có khoảng trượt giống như nhiều dòng phanh xe khác.
- Khả năng tản nhiệt tốt và bền hơn các dòng phanh xe khác do đĩa phanh được xẻ rãnh hoặc đục lỗ.
2. Nhược điểm
- Vì đĩa phanh nằm bên ngoài và không được che chắn nên rất dễ bị dính bụi bẩn, nước,... nên phải làm sạch và rửa hệ thống phanh đĩa thường xuyên.
- Phải thay dầu định kỳ thường xuyên vì đĩa phanh hoạt động phụ thuộc phần lớn vào dầu phanh, dầu phanh giúp phanh hoạt động được chính xác.
- Tiến trình phanh mạnh và nhanh cũng khiến má phanh nhanh bị mòn.
- Xe rất dễ bị lật, gây nguy hiểm khi phanh gấp nếu không biết cách phanh.
Hy vọng, thông qua những chia sẻ về đĩa phanh và nguyên lý hoạt động của hệ thống phanh đĩa ô tô sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về phanh đĩa, từ đó có cách bảo dưỡng và sử dụng đúng cách.